Bên cạnh những giải đấu danh giá như World Cup hay EURO, UEFA Nations League đã nhanh chóng trở thành một phần không thể thiếu trong lịch thi đấu của các đội tuyển châu Âu. Dù mới xuất hiện từ năm 2018, giải đấu này đã thay đổi hoàn toàn cách các đội tuyển quốc gia tham gia thi đấu quốc tế, biến những trận giao hữu nhạt nhòa thành những cuộc đọ sức đầy ý nghĩa.
Vậy giải bóng đá Nations League là gì? Thể thức thi đấu của giải như thế nào? Tất cả sẽ được 90m TV cung cấp chi tiết trong nội dung bài viết dưới đây.
Giải bóng đá Nations League là gì?
UEFA Nations League có tên tiếng Việt là giải bóng đá các quốc gia châu Âu dành cho các đội tuyển quốc gia thuộc Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA). Giải được tổ chức định kỳ hai năm một lần, xen kẽ giữa các kỳ EURO và World Cup.
Mục đích ra đời của Nations League là thay thế những trận giao hữu quốc tế vốn bị đánh giá là thiếu hấp dẫn bằng các trận đấu mang tính cạnh tranh thực sự. Mỗi đội tuyển sẽ có mục tiêu cụ thể như giành danh hiệu, thăng hạng hoặc tránh xuống hạng tạo nên động lực thi đấu cao hơn.
Giải đấu được khởi xướng và thông qua vào năm 2014, chính thức diễn ra mùa đầu tiên vào năm 2018–2019. Từ đó đến nay, Nations League đã nhanh chóng trở thành một phần quen thuộc trong lịch trình thi đấu của các đội tuyển châu Âu, góp phần nâng cao chất lượng và tính hấp dẫn của bóng đá quốc tế.
Nguồn gốc và lý do ra đời của UEFA Nations League
Trước khi giải bóng đá Nations League là gì ra đời, các đội tuyển quốc gia châu Âu thường tận dụng các đợt FIFA Days (ngày thi đấu quốc tế) để đá giao hữu. Tuy nhiên, những trận đấu này thường thiếu ý nghĩa, không có điểm số, không ảnh hưởng đến thành tích hay xếp hạng. Cầu thủ ra sân mà không có động lực lớn, khán giả thì dần mất hứng thú.
Nhận thấy điều này, UEFA đã nghiên cứu và cho ra đời Nations League với mục tiêu rõ ràng:
- Tăng tính cạnh tranh cho các trận đấu đội tuyển.
- Giúp các đội bóng nhỏ có cơ hội thi đấu sòng phẳng với đối thủ cùng đẳng cấp.
- Tạo ra một danh hiệu quốc tế mới bên cạnh EURO và World Cup.
- Liên kết kết quả Nations League với vòng loại EURO/World Cup, mang đến thêm cơ hội cho các đội giành suất dự các giải lớn.
Nhờ hệ thống phân hạng thông minh và cơ chế thăng – xuống hạng, Nations League khiến mỗi trận đấu đều trở nên có ý nghĩa, kể cả với những đội tuyển nhỏ như Andorra hay San Marino.
Thể thức thi đấu của UEFA Nations League
Cấu trúc giải đấu
UEFA Nations League được chia thành 4 hạng, ký hiệu từ A đến D, phản ánh trình độ của các đội tuyển:
- League A: Gồm 16 đội mạnh nhất châu Âu.
- League B: 16 đội xếp hạng trung bình khá.
- League C: 16 đội ở nhóm trung bình yếu.
- League D: Các đội yếu nhất của châu Âu.
Các đội được phân hạng dựa trên thứ hạng UEFA Nations League Ranking từ mùa giải trước. Mỗi League lại được chia thành 4 bảng , ký hiệu từ A1–A4, B1–B4, C1–C4…
Ví dụ: League A có 16 đội sẽ chia thành 4 bảng và mỗi bảng có 4 đội.
Giai đoạn vòng bảng
Các đội trong cùng bảng sẽ thi đấu vòng tròn hai lượt (sân nhà – sân khách).
Mỗi đội chơi tổng cộng 6 trận (3 trận sân nhà, 3 trận sân khách).
Thời gian thi đấu vòng bảng thường diễn ra từ tháng 9 đến tháng 11 cùng năm. Kết quả vòng bảng quyết định:
- Đội đứng đầu bảng (ở League A) sẽ vào vòng chung kết tranh ngôi vô địch.
- Đội đứng đầu bảng (ở Leagues B, C, D) sẽ được thăng hạng lên League cao hơn ở mùa sau.
- Đội xếp cuối bảng (ở Leagues A, B, C) sẽ bị xuống hạng.
- Đối với League D, do có ít đội hơn nên không có xuống hạng.
Giai đoạn chung kết
Đây là điểm hấp dẫn nhất của giải đấu – nơi 4 đội dẫn đầu 4 bảng của League A tranh chức vô địch UEFA Nations League. Giai đoạn này diễn ra vào tháng 6 năm sau, bao gồm:
- Bán kết 1
- Bán kết 2
- Tranh hạng ba
- Chung kết
Các trận đều thi đấu loại trực tiếp. Nếu hòa sau 90 phút, sẽ có hiệp phụ và loạt sút luân lưu để phân định thắng thua.
Nước chủ nhà vòng chung kết được UEFA lựa chọn từ một trong bốn đội vào bán kết. Các kỳ gần đây, Bồ Đào Nha (2019) và Hà Lan (2023) là những chủ nhà tổ chức vòng chung kết.
Cơ chế thăng hạng – xuống hạng
Theo 90PhutTV, một trong những yếu tố tạo nên sức hút của Nations League chính là hệ thống promotion & relegation – thăng hạng và xuống hạng tương tự như giải vô địch quốc gia.
- Đội vô địch bảng ở League B, C, D sẽ thăng hạng lên League cao hơn mùa tới.
- Đội xếp cuối bảng ở League A, B, C sẽ xuống hạng.
- Riêng League C và D, các đội xếp hạng cuối có thể phải đá play-off để quyết định ai bị xuống hạng.
Hệ thống này giúp các đội luôn có mục tiêu rõ ràng: nếu không đua vô địch thì cũng phải chiến đấu để trụ hạng.
Kết luận
Sau khi tìm hiểu giải bóng đá UEFA Nations League là gì? Có thể thấy, sự ra đời của giải bóng đá này đã dẫn đến sự đổi mới đầy táo bạo nhằm mang lại luồng sinh khí mới cho bóng đá cấp đội tuyển quốc gia. Giải đấu tạo nên các trận đấu hấp dẫn, cạnh tranh công bằng, và mở ra cơ hội công bằng hơn cho mọi đội bóng châu Âu.