Chiếc Giày Vàng là một trong những phần thưởng danh giá nhất dành cho các tiền đạo xuất sắc. Danh hiệu này không chỉ là minh chứng cho tài năng ghi bàn siêu việt mà còn khẳng định vị thế của những chân sút hàng đầu trên đấu trường châu Âu.
Vậy Chiếc Giày Vàng là gì? Tiêu chí trao giải ra sao? Và ai là cầu thủ giành nhiều danh hiệu này nhất trong lịch sử bóng đá? Hãy cùng 90 Phút TV khám phá chi tiết qua bài viết dưới đây nhé!
I. Chiếc giày vàng là gì?
Chiếc Giày Vàng (European Golden Shoe) là một giải thưởng thường niên do hiệp hội các tờ báo thể thao châu Âu (ESM – European Sports Media) trao tặng cho cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong các giải vô địch quốc gia châu Âu.
Giải thưởng ra đời vào năm 1968, ban đầu được tạp chí thể thao L’Équipe của Pháp sáng lập. Mục đích của giải thưởng là tôn vinh những tiền đạo xuất sắc nhất mỗi mùa giải, dựa trên số bàn thắng mà họ ghi được ở giải vô địch quốc gia của mình.
Trong giai đoạn đầu (1968-1991), Chiếc Giày Vàng được trao đơn giản dựa trên số bàn thắng ghi được, không phân biệt chất lượng giải đấu. Tuy nhiên, từ năm 1997, ESM áp dụng hệ thống tính điểm theo hệ số của từng giải đấu để đảm bảo tính công bằng.
Hiện nay, cầu thủ có nhiều điểm số nhất theo hệ số UEFA sẽ giành Chiếc Giày Vàng. Điều này giúp hạn chế việc các cầu thủ đến từ những giải đấu yếu hơn dễ dàng ghi bàn nhiều nhưng không đối đầu với những hàng thủ mạnh.
II. Tiêu chí trao giải Chiếc giày vàng
Từ năm 1997, hệ thống tính điểm cho Chiếc Giày Vàng thay đổi để phản ánh chính xác hơn mức độ cạnh tranh giữa các giải đấu khác nhau tại châu Âu. Tiêu chí trao giải dựa trên công thức:
Số bàn thắng của cầu thủ × hệ số của giải đấu
Các giải đấu được chia theo hệ số do UEFA quy định:
- Hệ số 2.0: Các giải đấu hàng đầu châu Âu như Premier League (Anh), La Liga (Tây Ban Nha), Bundesliga (Đức), Serie A (Ý) và Ligue 1 (Pháp).
- Hệ số 1.5: Các giải đấu xếp sau như giải vô địch Bồ Đào Nha, Hà Lan, Bỉ, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Áo.
- Hệ số 1.0: Các giải đấu yếu hơn như Estonia, Malta, Iceland…
Ví dụ, nếu một cầu thủ ghi 30 bàn tại Premier League, anh sẽ có 30 × 2.0 = 60 điểm. Nhưng nếu một cầu thủ ghi 30 bàn tại giải VĐQG Scotland (hệ số 1.5), anh chỉ có 30 × 1.5 = 45 điểm.
Nhờ tiêu chí này, các cầu thủ chơi ở những giải đấu lớn không bị thiệt thòi so với những cầu thủ ghi bàn ở các giải đấu yếu hơn.
III. Những cầu thủ giành nhiều Chiếc giày gàng nhất
Sau khi đã hiểu rõ chiếc giày vàng là gì trong bóng đá? Tiếp theo hãy cùng 90m TV điểm qua những danh thủ giành được nhiều Chiếc giày vàng nhất:
1. Lionel Messi – 6 lần (2010, 2012, 2013, 2017, 2018, 2019)
Messi là cầu thủ giành được nhiều Chiếc giày vàng nhất với 6 lần. Một kỷ lục vô tiền khoáng hậu. Messi giành danh hiệu này lần đầu tiên vào năm 2010 với 34 bàn tại La Liga. Đặc biệt, anh có hai mùa giải ghi bàn đáng sợ nhất lịch sử:
- 2012 – 50 bàn (kỷ lục mọi thời đại cho một mùa giải)
- 2013 – 46 bàn
Những năm 2017, 2018, 2019 chứng kiến Messi tiếp tục duy trì đẳng cấp với số bàn thắng ấn tượng (37, 34, 36 bàn), qua đó khẳng định mình là một trong những chân sút xuất sắc nhất lịch sử.
2. Cristiano Ronaldo – 4 lần (2008, 2011, 2014, 2015)
Siêu sao người Bồ Đào Nha là một trong những chân sút vĩ đại nhất lịch sử bóng đá. Anh giành Chiếc Giày Vàng lần đầu tiên vào năm 2008 khi khoác áo Manchester United, ghi 31 bàn tại Premier League.
Sau khi chuyển đến Real Madrid, Ronaldo tiếp tục thống trị danh hiệu này với ba lần nữa vào các năm 2011 (40 bàn), 2014 (31 bàn, đồng giải với Luis Suárez) và 2015 (48 bàn). Với khả năng dứt điểm đa dạng, CR7 đã chứng minh mình là một cỗ máy ghi bàn đáng sợ nhất thế giới bóng đá.
3. Gerd Müller – 2 lần (1970, 1972)
Huyền thoại người Đức là một trong những tiền đạo xuất sắc nhất mọi thời đại. Ông giành Chiếc Giày Vàng vào năm 1970 và 1972 khi còn thi đấu cho Bayern Munich. Đặc biệt, mùa giải 1971-72, Müller ghi tới 40 bàn thắng, một kỷ lục Bundesliga kéo dài đến năm 2021 mới bị Robert Lewandowski phá vỡ.
4. Thierry Henry – 2 lần (2004, 2005)
Cựu tiền đạo Arsenal là cầu thủ duy nhất trong lịch sử Premier League giành hai Chiếc Giày Vàng liên tiếp. Anh ghi 30 bàn mùa 2003-04, giúp Arsenal vô địch bất bại. Mùa sau, Henry tiếp tục tỏa sáng với 25 bàn, bảo vệ danh hiệu này.
5. Luis Suárez – 2 lần (2014, 2016)
Suárez là một trong những tiền đạo xuất sắc nhất thế kỷ 21. Anh giành Chiếc Giày Vàng lần đầu vào năm 2014 với 31 bàn cho Liverpool, đồng giải với Ronaldo. Sau đó, anh lập kỳ tích với 40 bàn cho Barcelona mùa 2015-16, trở thành cầu thủ đầu tiên trong 7 năm phá vỡ sự thống trị của Messi và Ronaldo.
IV. Kết luận
Đến đây chắc hẳn bạn đọc đã hiểu rõ hơn về chiếc giày vàng là gì. Đây là một trong những danh hiệu cá nhân danh giá nhất trong bóng đá, tôn vinh những tiền đạo xuất sắc nhất châu Âu.